To każde celowe działanie naruszające nietykalność cielesną dziecka, które powoduje ból lub może prowadzić do urazów fizycznych. Nawet jeśli sprawca "nie chciał" zrobić krzywdy, a jedynie "dać klapsa", jest to forma przemocy. Kluczowy jest sam akt naruszenia integralności fizycznej dziecka, a nie intencje dorosłego.

Przykłady:

• Bicie ręką lub przedmiotami (np. pasem, kablem).
• Popychanie, szarpanie, ciągnięcie za włosy lub uszy.
• Kopanie, szczypanie, przypalanie.
• Potrząsanie niemowlęciem (może prowadzić do śmiertelnego Zespołu Dziecka Potrząsanego).
• Zmuszanie do przyjmowania niewygodnej, bolesnej pozycji.

To powtarzające się, negatywne postawy i zachowania, które ranią emocjonalnie i niszczą poczucie własnej wartości dziecka. Jest to przemoc trudna do zauważenia z zewnątrz, ale jej skutki są równie niszczące jak przemocy fizycznej. Dziecko zaczyna wierzyć, że jest bezwartościowe, złe i nie zasługuje na miłość.

Taktyki i przykłady:

• Odrzucenie: Ignorowanie, brak okazywania uczuć, odmawianie pomocy.
• Izolowanie: Zakazywanie kontaktów z rówieśnikami lub rodziną.
• Zastraszanie i terroryzowanie: Grożenie pobiciem, porzuceniem, zrobieniem krzywdy bliskiej osobie lub zwierzęciu.
• Poniżanie i upokarzanie: Wyzywanie, wyśmiewanie, ciągłe krytykowanie, zawstydzanie publicznie.
• Gaslighting: Wmawianie dziecku, że jego odczucia są nieważne lub nieprawdziwe ("przesadzasz", "nic takiego się nie stało").

To forma przemocy psychicznej z użyciem technologii informacyjnych i komunikacyjnych, takich jak internet i telefony komórkowe. Jej cechą charakterystyczną jest duży zasięg, pozorna anonimowość sprawcy i fakt, że ofiara nie może czuć się bezpiecznie nawet we własnym domu. Treści raz opublikowane w sieci są niemal niemożliwe do usunięcia.

Przykłady:

• Nękanie, wyzywanie, wysyłanie gróźb przez komunikatory lub w mediach społecznościowych.
• Publikowanie ośmieszających zdjęć, filmów lub informacji na temat ofiary.
• Podszywanie się pod kogoś i kompromitowanie go w jego imieniu.
• Celowe wykluczanie z grup online (np. klasowych).
• Doxing: publikowanie prywatnych danych ofiary w internecie.

To włączenie dziecka w jakąkolwiek aktywność seksualną, której nie jest w stanie w pełni zrozumieć, na którą nie może wyrazić świadomej zgody lub która narusza normy społeczne i prawne. Sprawcą najczęściej jest osoba znana i darzona przez dziecko zaufaniem, co potęguje traumę.

Rodzaje i taktyki (grooming):

• Wykorzystanie z kontaktem fizycznym: Molestowanie (dotykanie intymnych części ciała), gwałt.
• Wykorzystanie bez kontaktu fizycznego: Pokazywanie pornografii, ekshibicjonizm, zmuszanie do oglądania aktów seksualnych.
• Grooming: Proces budowania zaufania i więzi z dzieckiem (często online) w celu jego późniejszego wykorzystania seksualnego. Sprawca może prawić komplementy, dawać prezenty, stawać się "przyjacielem".

To chroniczne niezaspokajanie podstawowych potrzeb fizycznych i emocjonalnych dziecka przez rodziców lub opiekunów, co prowadzi do zaburzeń w jego zdrowiu lub rozwoju. Zaniedbanie nie jest jednorazowym incydentem, ale trwającym stanem.

Rodzaje zaniedbania:

• Fizyczne: Niezaspokajanie potrzeb mieszkaniowych, żywieniowych, higienicznych; brak odpowiedniego ubrania.
• Emocjonalne: Brak wsparcia, miłości, uwagi, poczucia bezpieczeństwa.
• Edukacyjne: Pozwalanie na wagary, niezapisanie dziecka do szkoły.
• Medyczne: Brak opieki lekarskiej, nieleczenie chorób i urazów dziecka.

To forma kontroli i wyzysku dziecka z użyciem środków materialnych. Choć często kojarzona z relacjami partnerskimi, dotyka również dzieci, naruszając ich prawo do godnego rozwoju i bezpieczeństwa finansowego.

Przykłady:

• Zmuszanie dziecka do pracy zarobkowej (nie mylić z obowiązkami domowymi).
• Zabieranie dziecku jego pieniędzy (np. z prezentów, kieszonkowego).
• Wykorzystywanie świadczeń socjalnych (np. 800+) na własne potrzeby, a nie na potrzeby dziecka.
• Wydzielanie jedzenia lub odmawianie zakupu niezbędnych rzeczy (ubrań, leków) jako formy kary.